Red een leven. Leer reanimeren.

NIEUWSBRIEFARTIKEL – “Red een leven. Leer reanimeren.”
In gesprek met spoedarts dr. Bert Peeters (AZ Monica) en Goedele Van Campfort, algemeen directeur van Het Vlaamse Kruis vzw (HVK). Wist je dat er in België elke dag mensen plots overlijden, vaak buiten het ziekenhuis en zonder dat er meteen hulp is? Dr. Bert Peeters, spoedarts en lid van de Medische Raad van AZ Monica in Deurne, ziet het maar al te vaak gebeuren: “Ikzelf reanimeer gemiddeld 2 tot 3 keer per maand. De slachtoffers zijn van alle leeftijden – van baby’s tot tachtigjarigen.”

Elke minuut telt
De overlevingskans van iemand die op straat neervalt met een hartstilstand is klein – slechts 1 op 10 overleeft met een goede neurologische uitkomst. En toch kan dat cijfer drastisch verbeteren. Niet door extra apparatuur of dure technologie, maar door jou. “De sleutel ligt in de eerste 10 minuten,” zegt dr. Peeters. “Wat dan gebeurt, bepaalt of iemand blijft leven – en hoe. Wie onmiddellijk begint te reanimeren, verhoogt de kans op overleven aanzienlijk. Wie wacht op de ziekenwagen, wacht vaak te lang. Zelfs als het ziekenhuis vlakbij is.”

Burgerhulpverlening redt levens
Goedele Van Campfort, algemeen directeur van HVK, vroeg naar het belang van burgerhulpverlening. Het antwoord van de spoedarts is duidelijk: “Als ik weet dat de plotse hartstilstand gezien is door een omstaander (witnessed arrest), dat er meteen gestart is met reanimeren (bystander CPR) én dat een AED gebruikt werd (mogelijkheid om een shock toe te dienen), dan weet ik: hier is een echte kans op overleven. Het verschil tussen iemand die geholpen werd of niet, is vaak het verschil tussen leven en dood en heeft een voorname impact op de kwaliteit van leven.”

Dr. Peeters pleit dan ook voor een sterke hulpverlenende- en reanimatie-cultuur onder burgers, naar Nederlands voorbeeld: “Daar grijpen mensen sneller in, daar wordt gehandeld. We moeten hier diezelfde reflex creëren. Bewustmakingscampagnes kunnen zeker helpen: toon mensen wat het betekent als hersenen geen zuurstof meer krijgen door een plotse hartstilstand – en wat het verschil is als iemand wél ingrijpt en zorgt voor zuurstof in de hersenen.”

Ook organisatoren van sportevents en sportclubs hebben een rol
Bij sportwedstrijden horen we jammer genoeg ook te vaak dat deelnemers plots overlijden. Volgens dr. Peeters is het niet de taak van organisatoren om elke deelnemer te screenen, maar wel om risico’s te helpen inschatten. Deelnemers bewust maken van risico’s op plotse hartstilstand door on- of onvoldoende getraind deel te nemen aan intensieve sportevenementen, kan het aantal overlijdens beperken én houdt de verantwoordelijkheid bij de deelnemers. “Sporters zelf zouden moeten beseffen: dit is het moment om te weten hoe mijn lichaam reageert – en of het veilig is om deel te nemen.” Elke sportclubs zou moeten kunnen beschikken over de nodige infrastructuur. “Een AED op elk sportterrein zou vanzelfsprekend moeten zijn.”

Iedereen kan het leren
“Drukke agenda’s, of de gedachte: ‘dat overkomt mij of mijn gezinsleden niet’ zorgen ervoor dat niet elke burger reeds een cursus volgde rond reanimatie. Maar als het wel gebeurt – als je eigen kind, partner of buur plots voor je neervalt en je weet niet wat te doen – dat schuldgevoel draag je voor het leven mee.”

Voor wie twijfelt om een cursus te volgen: “Bedenk wat je wint. Het is letterlijk een mensenleven. En de kwaliteit van dat leven erna. Denk aan je kind, je kleinkind, je collega of de jogger in het park. Jij kan het verschil maken.”

Wat als je het fout doet?
De grootste misvatting? “Dat mensen denken: ‘ik doe het misschien fout, ik wacht beter.’ Maar niets doen is erger. Zonder zuurstof sterven er elke seconde hersencellen. Ze groeien nooit meer terug. Liever iets doen en niet helemaal juist dan helemaal niets doen.”

Pompen én blazen
Een AED is een geweldig hulpmiddel – het analyseert, geeft instructies en dient indien nodig een elektrische schok toe. Maar het allerbelangrijkste blijft: meteen starten met pompen en blazen. “Met pompen neem je de hartfunctie tijdelijk over en houd je de hersenen zuurstofrijk. Bij jonge kinderen is beademen nog crucialer. Maar alles begint met handelen.”

Samen sterker: Antwerpen reanimeert – Antwerpen Redt
HVK zorgt mee voor de opbouw van samenredzaamheid, ook in alle Antwerpse districten, o.a. door opleidingen te organiseren in buurten en verenigingen, door drempels weg te nemen (taal, cultuur, onbekendheid) en door kennis te verhogen. Want solidariteit begint met kennis – en eindigt met actie.

Wil jij leren reanimeren?
Neem deel aan een opleiding Reanimatie in jouw buurt. Klik hier om het aanbod te kennen en schrijf je meteen in. De cursus is helemaal gratis!

Eén avond van je tijd kan iemands hele leven redden.

Reanimeer. Red. Reageer.